• Bardzo dobrze się sprawdza mix galerii handlowej z parkiem handlowym. Pozwala zachować odpowiedni tenant mix połączony z funkcjonalnością.
• MMG Centers Piekary Śląskie, podobnie jak inne parki handlowe, bardzo dobrze poradził sobie w okresie pandemii. To też umocniło przekonanie o zasadności powiększenia oferty obecnego retail parku.
• Duża część najemców parków handlowych i galerii handlowych wraca do swoich planów ekspansji. Pomimo nadal niepewnej sytuacji rynkowej, ponownie skupiają się na rozmowach dotyczących nowych lokalizacji.

 Master Management Group intensywnie rozbudowuje, powiększa i zmienia swoje obiekty handlowe. Jedną z ostatnich inwestycji była rozbudowa MMG Centers Ciechanów. W dodatku to nie koniec zmian w tym obiekcie. Jest potencjał na więcej, prawda? 

Anna Polak, Head of Leasing Master Management Group: Konsekwentnie realizujemy strategię umacniania dominującej pozycji naszych obiektów. Według nas bardzo dobrze się sprawdza mix galerii handlowej z parkiem handlowym. Pozwala zachować odpowiedni tenant mix połączony z funkcjonalnością. W przypadku Ciechanowa modernizacja przestrzeni opuszczonej przez Brico pozwoliła nam ulepszyć ofertę zakupową o nowe, popularne marki, jak również zaprezentować powiększone koncepty obecnych najemców, którzy zdecydowali się na relokacje do zmodernizowanej części pasażu z osobnym wejściem do lokali. Z kolei uwolnienie przestrzeni w galerii handlowej umożliwiło nam wprowadzenie najemców z sektora modowego.

Remigiusz Królikowski, MMG: Mamy w portfelu kilka fenomenów

Planujemy kolejny etap rozbudowy projektu w Ciechanowie. Wprowadzilibyśmy wówczas debiutujący koncept na lokalnym rynku, a jeden z naszych istniejących najemców mógłby się relokować na większą powierzchnię, dzięki czemu sieć zyskałaby odpowiedni metraż. Jesteśmy gotowi do tej inwestycji. Mamy już pozwolenie na budowę. Realizacja wydarzy się już w przyszłym roku. 

Planujecie też rozbudowę retail parku w Piekarach Śląskich. To zapewne również już w przyszłym roku? 

Tak, ale to będzie zupełnie nowy budynek. Otrzymaliśmy już pozwolenie na budowę. Prowadzimy rozmowy na temat finansowania. Obiekt ma liczyć 3230 mkw. i cały tenant mix jest już potwierdzony. Niebawem przedstawimy szczegóły i harmonogram inwestycji, ale jak najbardziej - otwarcie planujemy w kolejnym roku.

MMG Ciechanów w nowej odsłonie

Nasz obiekt Piekarach, podobnie jak inne parki handlowe, bardzo dobrze poradził sobie w okresie pandemii. To też umocniło nasze przekonanie co do zasadności powiększenia oferty obecnego retail parku. 

Czyli rynek się stabilizuje? 

Rzeczywiście, zauważamy, że duża część najemców wraca do swoich planów ekspansji. Pomimo nadal niepewnej sytuacji rynkowej, ponownie skupiają się na rozmowach dotyczących nowych lokalizacji.

Problemem zaczynają być koszty realizacji nowych projektów, które po pandemii znacznie wzrosły. W zestawieniu z warunkami czynszowymi najemców rentowność projektów niestety spada, co z kolei wpływa na mniejsze zainteresowanie finansowaniem przez banki lub inne podmioty finansujące. W konsekwencji musimy częściowo zrewidować i doprecyzować nasze założenia koncepcyjne i dostosować je do realiów rynkowych po pandemii. 

Czy pandemia zmieniła paletę najemców charakterystycznych dla retail parków? Wciąż słyszymy o kłopotach dużych miejskich galerii handlowych. Czy w związku z tym, w tych mniejszych formatach pojawiają się marki galeryjne? 

Na pewno sektor dyskontowy bardzo wzmocnił swoją pozycję. Podczas lockdownów mógł normalnie prowadzić sprzedaż, podczas gdy galerie handlowe zostały zamknięte. Dzięki temu wielu klientów doceniło ich ofertę i atrakcyjne ceny. Na rynku pojawiły nowe sieci dyskontowe, a istniejące marki powiększały dotychczasowe metraże. W naszym portfelu też obserwujemy takie ruchy: na przykład relokacja Pepco czy Kik na większą powierzchnię. Pepco dodatkowo intensywnie modernizuje swój koncept w zakresie logotypu, przestrzeni, jak i podniesienia komfortu zakupów. Z kolei inne marki wprowadzają nowe kategorie produktów, aby zwiększyć swoją atrakcyjność.

Park handlowy MMG Centers Szczecin w komplecie. Wśród najemców Aldi i Flügger

Zauważamy też, że pojawiła się grupa najemców, która zaczyna rozważać ekspansję w galeriach mniejszych formatów. Po okresie pandemii najemcy poszukują nowych sektorów sprzedaży, aby odpowiednio zabezpieczyć swój biznes przed potencjalnymi obostrzeniami i ponownymi ograniczeniami handlu w galeriach handlowych.

Myślę, że koniec kolejnego roku pokaże, jak i czy w ogóle znacznie zmieniła się paleta najemców charakterystycznych dla retail parków. Jednak nie liczyłabym na rewolucyjne zmiany. 

Kotwicą obrotów każdego niemal małego formatu handlowego zawsze był najemca spożywczy. Czy pandemia zmieniła tę regułę? Może równie dobrze klientów przyciąga popularny dyskont niespożywczy? 

Tak, można śmiało postawić taką tezę. Oczywiście formaty supermarketowe zawsze są potrzebne, jednak to muszą być dobrzy operatorzy spożywczy. Najlepiej również z sektora dyskontowego. Warto tutaj podkreślić, że konkurencja na tym rynku rośnie bardzo szybko, więc lada moment, możemy obserwować zaciętą walkę cenową między poszczególnymi graczami. 

Jaki jest przepis na dobry format osiedlowy centrum handlowego? Tu możliwości rozbudowy są zapewne ograniczone, więc dobór najemców musi być bardzo precyzyjny. 

Zdecydowanie najważniejszy jest operator spożywczy, który przyciąga ofertą i wysoką jakością. Nasz obiekt w Poznaniu ma szczęście, bo jego najemcą jest SPAR, sieć ze swoją centralą po sąsiedzku, więc akurat ten sklep jest ich perełką. Bardzo nas to cieszy, ponieważ dzięki temu mamy pewność, że oferta spożywcza MMG Centers Poznań wyróżnia się dbałością o produkt. Z kolei w Józefosławiu naszym najemcą jest doświadczony franczyzobiorca Auchan, który szczególnie dba o to, by dostosować swoje produkty do potrzeb i preferencji okolicznych mieszkańców. 

Czy e-commerce staje się stałym elementem tenant miksu retail parków? Na pewno klienci chcą mieć możliwość odbioru paczki, albo jej nadania. 

Rzeczywiście odnotowaliśmy wzmożone zainteresowanie maszynami do odbioru paczek. W większości naszych projektów, obok paczkomatów InPostu, pojawiły się automaty Allegro. Oferowane przez paczkomaty aplikacje mobilne spowodowały, że tego typu punkty stały się bezpieczną i popularną formą odbioru towaru w dobie pandemii i z pewnością będą stałym elementem komplementarnego tenant miksu. 

Łódzki biurowiec Hi Piotrkowska z nowym najemcą

Czy, biorąc pod uwagę pandemiczne doświadczenia, inaczej się dzisiaj komercjalizuje obiekty handlowe? Czy umowy są dzisiaj takie same, jak przed pandemią? 

Dużo się zmieniło. Sytuacja związana z wystąpieniem koronawirusa spowodowała, że rynek centrów handlowych uległ zmianom na wielu obszarach. Jednym z nim jest kwestia warunków nowych umów oraz samej treści umowy najmu. Pomimo nowelizacji ustawy, wprowadzającej art. 15ze1, najemcy nadal domagają się zapisów, które zabezpieczają ich interes na skutek potencjalnego, kolejnego zakazu handlu. W zakresie okresu trwania umowy najmu, zauważamy coraz częściej pojawiające się propozycje punktów mówiących o prawie rozwiązania umowy najmu przez najemcę na skutek szczególnych okoliczności.

Jest to zrozumiałe, dlatego staramy się być elastyczni i prowadzić partnerskie negocjacje umów najmu. Liczymy również na wyrozumiałość ze strony najemców. 

Pewnie dzięki temu macie tak wielu lojalnych najemców, bo ponad 90 proc. z nich nie wycofało się z oferty wydłużenia umowy najmu. Można więc chyba powiedzieć, że w miarę łagodnie przeżyliście ten trudny czas rozliczeń czynszowych? 

Tak. Już po pierwszym lockdownie zaoferowaliśmy wszystkim najemcom – niezależnie od tego, czy objęci byli zakazem sprzedaży, czy nie – tymczasowy rabat czynszowy. Miało to odzwierciedlenie w niewielkiej ilości oświadczeń najemców o wycofaniu się z woli przedłużenia umów najmu. Spodziewaliśmy się ich znacznie więcej po nowelizacji ustawy.

Naszej firmie bardzo zależy na dobrych relacjach z najemcami. Komunikacja i dialog z nimi jest dla nas bardzo istotna. Naszym celem była i jest pełna współpraca, służąca odbudowaniu i przywróceniu sytuacji rynkowej sprzed pandemii.

Atrakcyjne lokale w galeriach handlowych i centrach miast - zobacz oferty na PropertyStock.pl