Jak projektować współczesne miasta?

Nikt już nie bagatelizuje wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzi. To jednak niejedyny sposób, w jaki miasta oddziałują na jakość życia mieszkańców. Dla ich samopoczucia bardzo ważna jest zwłaszcza obecność zieleni. Jednocześnie odpowiednio zaplanowana przestrzeń może sprzyjać aktywności fizycznej na zewnątrz, nawiązywaniu relacji społecznych czy wypoczynkowi i radzeniu sobie ze stresem.

W nowoczesnych miastach coraz ważniejsze staje się łączenie funkcji zarówno na poziomie przestrzeni, jak i usług oraz znajdowanie w mieście takich miejsc, które w naturalny sposób stanowią węzły komunikacyjne.  W centrach przesiadkowych płynnie przenikają się różne rodzaje ruchu – od komunikacji publicznej i samochodów po rowery, ruch pieszy i sport miejski. Można się tam nie tylko przesiąść się w inny środek transportu, lecz także zrobić zakupy, skorzystać z usług czy z oferty rekreacji. Takie miejsca stają się przestrzeniami życia społecznego oraz zachęcają do aktywności fizycznej i wyboru zrównoważonych form mobilności.

Z powodu zmiany klimatu miasta coraz częściej muszą mierzyć się z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i kataklizmami. Dlatego niezbędna jest odporność (resilience), czyli takie projektowanie i planowanie przestrzeni miejskiej, aby była ona przygotowane na nagłe zmiany.  Wyzwania, z jakimi zmagają się miasta, są bardzo różne – niektóre ośrodki muszą radzić sobie z ulewnymi deszczami, podtopieniami i wysokim poziomem morza, inne z wysokimi temperaturami, małymi zasobami wodnymi i pożarami.

Wszystkie rozwiązania powinny się opierać na wykorzystywania lokalnych zasobów (np. szarej wody, wody burzowej), powrocie do zrównoważonej gospodarki wodnej (zielona i niebieska architektura) i projektowaniu przestrzeni publicznych tak, aby rozwiązywały one problemy, a nie je generowały (place wodne, które w przypadku nadmiaru wody okresowo zmieniają swoją funkcję, ograniczenie ciemnych fasad). Ważne jest także tworzenie dużej ilości miejsc zacienionych, które pomagają mieszkańcom przetrwać coraz bardziej upalne miesiące letnie.

Obok zanieczyszczenia powietrza na jakość życia mieszkańców miast negatywnie wpływają także zanieczyszczenie światłem i hałasem. Z tego powodu niektóre samorządy przyjmują strategie świetlne, w których zapisane są m.in. zasady oświetlania i wygaszania poszczególnych obszarów miasta. Pozwala to chronić ludzi, ale również zwierzęta przed negatywnymi skutkami nadmiaru sztucznego oświetlenia (np. pogorszeniem jakości snu) i ograniczać koszty.